Herdenking slachtoffers stoomschip Mendi, een vergeten stukje geschiedenis

21 februari 2024, 16:58

Vanmiddag vond op de Algemene Begraafplaats van Noordwijk een herdenking plaats ter nagedachtenis aan de verdronken soldaten en bemanningsleden van de SS Mendi. Dit Britse stoomschip zonk op 21 februari 1917 in de Noordzee en had 823 Zuid-Afrikanen aan boord, waarvan er ruim 600 omkwamen.

Vergeten stukje geschiedenis

Dit voor kort vergeten stukje geschiedenis werd afgelopen jaren ontrafeld door de Noordwijkse historicus Mark Sijlmans. De SS Mendi was in februari 1917 op weg om het Britse leger in Frankrijk bij te staan in de Eerste Wereldoorlog. Onderweg werd het schip in een dichte mist geramd door een ander Brits schip. De meeste slachtoffers zijn verdwenen naar de bodem van de zee. 5 soldaten spoelden aan op het strand van Noordwijk en liggen begraven op de Algemene Begraafplaats.

Historische en tragische gebeurtenis

De jaarlijkse herdenking met kransleggingen vindt sinds 2015 plaats op de Algemene Begraafplaats van Noordwijk. Het is een belangrijk moment waarop de ambassade van Zuid-Afrika stilstaat bij de historische en tragische gebeurtenis. De Eerste Wereldoorlog was een ‘white man’s war’ en de zwarte Afrikanen mochten alleen ondersteunde werkzaamheden verrichten. Zo mochten ze bijvoorbeeld geen wapen dragen, uit angst dat ze zich na terugkeer in Zuid-Afrika misschien tegen de blanke regering zouden keren.

Herdenkingsdienst

Voorafgaand aan de kransleggingen was er een herdenkingsdienst in de aula met diverse sprekers waaronder locoburgemeester Roberto ter Hark, Historicus Mark Sijlmans, voorzitter Andrew Bergman van de SA Legion en Mr Mlulami Singahpi, de afgevaardigde van de ambassade van Zuid-Afrika. Roberto ter Hark: “Ik ben heel trots op het onderzoek naar de identiteit van de mensen die hier liggen begraven. Het heeft veel moeite gekost, maar het is gelukt. We mogen het belang hiervan niet onderschatten, zeker in de Afrikaanse traditie is het belangrijk dat mensen weten waar hun voorouders begraven liggen. De gemeente Noordwijk draagt graag bij aan deze eervolle herdenking.”

Zoektocht naar nazaten

Op de begraafplaats legde Roberto ter Hark samen met Mark Sijlmans een krans namens de gemeente. Mark Sijlmans verdiept zich komende tijd verder in de geschiedenis van de SS Mendi. Momenteel is hij op zoek naar de nazaten van de 5 soldaten in Zuid Afrika.